TỔNG HỢP BIỆN PHÁP PHÒNG BỆNH SAU MÙA MƯA BÃO, NGẬP LỤT

1. Các bệnh thường gặp sau mùa bão lụt

Mùa mưa bão đang diễn ra với những biến đổi thất thường của thời tiết, kết hợp cùng lũ lớn tràn về gây ngập lụt và ô nhiễm môi trường, tạo điều kiện thuận lợi cho sự lây lan và phát triển của các dịch bệnh. Những ổ bệnh từ vùng nước đọng hoặc xác động vật bị phân hủy là nguyên nhân chính thúc đẩy sự bùng phát của nhiều loại bệnh. Vi khuẩn từ đất, rác, chất thải… bị cuốn vào dòng nước gây ô nhiễm môi trường, khiến cho bệnh tật dễ dàng lây lan. Đồng thời, điều kiện vệ sinh kém và tình trạng thiếu nước sạch càng làm gia tăng nguy cơ bệnh dịch.

Trên thực tế, tại các khu vực chịu ảnh hưởng bởi mưa bão, các bệnh liên quan đến tiêu hóa thường tăng đáng kể. Ngoài ra, các dịch bệnh như sốt xuất huyết, tay chân miệng, tả, đau mắt đỏ, và các bệnh da liễu cũng xuất hiện phổ biến trong cộng đồng. Các dịch bệnh này có khả năng bùng phát mạnh mẽ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân, thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng.

Ngoài nỗ lực của cơ quan chức năng trong việc phòng chống dịch bệnh, mỗi cá nhân cần ý thức và chủ động áp dụng các biện pháp phòng bệnh sau mùa bão lụt để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng.

2. Các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh nguy cơ cao sau mùa bão lụt

Sau đây là khuyến cáo từ Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế về các biện pháp phòng bệnh sau mùa mưa bão, ngập lụt:

2.1. Các biện pháp chung

Đối với các cơ quan chức năng, cần đảm bảo chuẩn bị sẵn sàng trang thiết bị, thuốc men, hóa chất khử trùng nước, đặc biệt là chủ động giám sát, phát hiện sớm bệnh dịch để kịp thời huy động, bố trí lực lượng như đội cơ động phòng chống dịch xử lý kịp thời tại các vùng xảy ra ngập úng, lũ quét. Bên cạnh đó,  Công tác vệ sinh môi trường, chủ động xử lý làm sạch nguồn nước sinh hoạt cần được phổ biến và tuyên truyền rộng khắp đến từng hộ gia đình để mọi người nắm được và nghiêm túc thực hiện theo hướng dẫn ngành chuyên môn. Các loại hoá chất và thiết bị xử lý môi trường, nguồn nước cũng cần được cung cấp và hướng dẫn sử dụng đến từng hộ gia đình.

Đối với người dân, các biện pháp đảm bảo vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và tăng cường sức đề kháng sẽ đảm bảo sức khỏe vượt qua mùa bão lũ. Cụ thể:

• Chủ độ tìm hiểu thông tin, thực hiện các khuyến cáo giữ an toàn trong bão, lũ lụt của cơ quan chính quyền.
• Thực hiện nguyên tắc “Ăn chín, uống sôi”, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm
• Đảm bảo đủ nước sạch cho ăn uống, sinh hoạt
• Vệ sinh môi trường, xử lý rác thải, xác động vật đúng quy cách
• Rửa tay bằng xà phòng sát khuẩn thường xuyên, đặc biệt khi chế biến thức phẩm, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Vệ sinh cá nhân hàng ngày, rửa chân sạch và lau khô các kẽ ngón chân sau khi tiếp xúc với nước lũ, nước bị nhiễm bẩn.
• Thau rửa bể nước, giếng nước, dụng cụ chứa nước và dùng hóa chất để khử trùng nước ăn uống, sinh hoạt theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
• Tiêu diệt loăng quăng/bọ gậy, diệt muỗi bằng cách đậy kín các bể, thùng chứa nước, thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn, loại bỏ các phế thải như chai, lọ, lốp ô tô… hoặc các hốc nước tự nhiên để không cho muỗi đẻ trứng.
• Mắc màn khi ngủ kể cả ban ngày
• Khi có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh, cần đến khám và điều trị tại các cơ sở y tế gần nhất.

2.2. Biện pháp cụ thể phòng bệnh lây truyền qua đường tiêu hoá

Các bệnh thường gặp: Tiêu chảy do vi khuẩn E. coli, tả, lỵ, thương hàn, bệnh viêm gan A. Bệnh xuất hiện do sử dụng nguồn nước không hợp vệ sinh, thực phẩm bị ô nhiễm

Phòng bệnh:

• Đảm bảo xử lý nước ăn uống, vệ sinh môi trường và vệ sinh cá nhân. Thực hiện nguyên tắc"Ăn chín, uống chín", đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
• Đảm bảo đủ nước sạch cho ăn uống, sinh hoạt. Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh.
• Xử lý tốt nguồn phân, chất thải, rác thải và xác động vật chết.
• Uống hoặc tiêm vắc xin phòng bệnh khi có chỉ định đối với các bệnh đã có vắc xin.

​

2.3. Biện pháp cụ thể phòng bệnh lây truyền qua đường hô hấp

Các bệnh thường gặp: Cảm lạnh, cúm, viêm họng, viêm đường hô hấp

Phòng bệnh:

• Giữ ấm khi thời tiết lạnh, nhất là ở trẻ em và người già
• Hạn chế tiếp xúc với người có biểu hiện bị cúm, viêm đường hô hấp.
• Đảm bảo đủ dinh dưỡng
• Chẩn đoán và điều trị kịp thời để hạn chế biến chứng và tử vong

​

2.4. Biện pháp cụ thể phòng bệnh về mắt

Các bệnh thường gặp: Đau mắt đỏ, viêm bờ mi, viêm tuyến lệ.

Phòng bệnh:

• Không rửa mặt hoặc tắm bằng nước bẩn.
• Không để trẻ em tắm gội, chơi đùa với nước bẩn.
• Rửa tay bằng xà phòng với nước sạch.
• Không dùng chung khăn mặt và chậu chung với người bị đau mắt đỏ.
• Tra thuốc nhỏ mắt (Chloramphenicol 0,4% hoặc Argirol 1%) cho tất cả những người có nguy cơ tiếp xúc với nước bẩn.
• Chú ý diệt ruồi vì ruồi truyền bệnh đau mắt đỏ từ người bệnh sang người lành.

​

2.5. Biện pháp cụ thể phòng bệnh ngoài da

Các bệnh thường gặp: Nấm chân, tay, viêm lỗ chân lông, hắc lào, lang ben, ghẻ lở, mụn nhọt.

Phòng bệnh:

• Không tắm gội và giặt quần áo bằng nước bẩn. Nếu không có nước giếng đã được khử trùng thì phải đánh phèn hoặc lọc nước bằng cát.
• Không mặc áo quần ẩm ướt.
• Không bơi lội, tắm gội hoặc chơi đùa trong nước ngập vì nước rất bẩn, ngoài gây bệnh ngoài da mà còn gây ra bệnh đường tiêu hóa do nuốt phải nước bẩn.
• Hạn chế lội vào chỗ nước bẩn tù đọng. Nếu bắt buộc phải lội vào nước bẩn thì ngay sau đó phải rửa ngay bằng nước sạch và lau khô, nhất là các kẽ ngón tay, ngón chân.

​

2.6. Phòng chống bệnh truyền nhiễm do muỗi gây ra

Bệnh thường gặp: Sốt xuất huyết

Phòng bệnh:

• Ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt kể cả ban ngày.
• Diệt lăng quăng, bọ gậy, xử lý các dụng cụ chứa nước không cho muỗi đẻ trứng.
• Phun hóa chất diệt muỗi ở các nơi có nguy cơ cao hoặc khu vực có ổ dịch sốt xuất huyết
• Khi bị sốt đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Không tự ý điều trị tại nhà.

Tóm lại, việc áp dụng các biện pháp phòng bệnh sau mùa mưa bão, ngập lụt là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Mỗi cá nhân và gia đình cần nâng cao ý thức giữ vệ sinh, sử dụng nước sạch và thực hiện các biện pháp phòng dịch theo hướng dẫn để ngăn ngừa nguy cơ bùng phát dịch bệnh hiệu quả.

Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế và Thông Tấn xã Việt Nam