1.Tìm hiểu về chóng mặt?

Chóng mặt, nhức đầu không được xem là bệnh mà người ta gọi đó là triệu chứng hay hội chứng của một bệnh lý. Chóng mặt có thể do lượng máu không đủ để cung cấp cho não, khiến các tế bào thần kinh không có đủ dưỡng chất, oxy cần thiết để duy trì hoạt động thường ngày.

Mặc dù đây là những dấu hiệu đơn thuần thế nhưng người phải đi kiểm tra tổng quát về thần kinh, khám nội khoa, tai mũi họng… Ngoài ra còn cần thực hiện thêm một số xét nghiệm giúp chẩn đoán nguyên nhân gây nên tình trạng chóng mặt.

Hiện nay, có nhiều người có cảm giác chóng mặt, kết hợp với nhức đầu, ù tai một cách bất chợt. Thông thường, khi cảm thấy chóng mặt, người bệnh thường có thói quen tự ý ra hiệu thuốc mua thuốc hoặc để bệnh tự khỏi, chỉ khi nào bệnh diễn tiến nặng hơn mới đến bệnh viện kiểm tra.

Đây là những triệu chứng của một số bệnh huyết áp thấp, rối loạn tiền đình, thiếu máu… Thêm nữ, chóng mặt còn là dấu hiệu của một vài bệnh như là dị dạng mạch máu, tai trong bị tổn thương, u não…

2. Phân loại chóng mặt

Tùy theo mô tả triệu chứng cụ thể của người bệnh, ta có thể phân ra thành các nhóm sau đây:

  • Chóng mặt kiểu choáng váng: đây là kiểu dễ khiến bệnh nhân bị ngất, có khả năng mắc nhiều bệnh lý nghiêm trọng.

  • Chóng mặt kiểu xoay vòng: người bệnh cảm thấy mọi vật xung quanh đang quay tròn xung quanh, hoặc chính họ đang quay quanh đồ vật. Kiểu xoay vòng xuất hiện từ từ hoặc đột ngột, dễ làm người bệnh té ngã.

  • Chóng mặt kiểu mất thăng bằng: kiểu này khiến khả năng giữ thăng bằng của bệnh nhân suy giảm, không thể đi đứng vững chắc như bình thường, thậm chí khó khăn ngay cả khi đứng yên một chỗ.

Nếu bệnh nhân có thể mô tả chi tiết tình trạng mình thường gặp phải sẽ giúp bác sĩ nắm rõ và chẩn đoán chính xác được nguyên nhân chóng mặt và có phương pháp điều trị thích hợp.

3. Nguyên nhân gây ra tình trạng chóng mặt

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng chóng mặt, có liên quan tới nhiều cơ quan khác nhau như thần kinh, tim mạch và những bất thường chuyển hóa bên trong cơ thể. Về mặt lâm sàng, sẽ phân chia ra làm 2 nhóm chủ yếu là chóng mặt ngoại biên và chóng mặt trung ương dựa vào nguyên nhân gây ra bệnh.

3.1. Chóng mặt ngoại biên

Chóng mặt ngoại biên có mối liên quan với những bất thường trong hệ thần kinh trung ương là tủy sống và não bộ. Tuy nhiên chúng nằm tại hệ tiền đình ốc tai vị trí ở tai trong. Hệ thống những ống bán khuyên nằm ở tai trong có vai trò định hướng vị trí tư thế đầu và giúp chuyển phát tín hiệu cho não bộ để duy trì sự cân bằng cho cơ thể.

Khi cơ thể xuất hiện những rối loạn gây ra bởi virus, viêm, sỏi… thì chức năng của hệ tiền đình không thể trọn vẹn. Người bệnh sẽ có cảm giác hoa mắt, mất thăng bằng.

Một số bệnh lý gây ra tình trạng chóng mặt ngoại biên:

  • Viêm dây thần kinh sọ não số 8: Dây thần kinh sọ não số 8 hay còn được gọi là dây tiền đình ốc tai, có vai trò giữ thăng bằng cho cơ thể.

  • Viêm tai trong: ống tại trong là nơi có nhiều thành phần trong hệ tiền đình ngoại vi (gồm ống bán khuyên, thụ thể thần kinh ốc tai có chức năng giúp cơ thể giữ thăng bằng). Nếu các tác nhân gây bệnh là virus, vi khuẩn tác động vào tai trong sẽ khiến người bệnh chóng mặt hoa mắt, suy giảm thính lực, ù tai, sốt.

  • Chóng mặt kịch phát lành tính theo tư thế: đây được xem là nguyên nhân chủ yếu thường gặp ở lâm sàng. Khi người bệnh rơi vào tình trạng này thường sẽ bị hoa mắt thường xuyên lúc thay đổi tư thế từ ngồi sang đứng/nằm sang đứng. Tình trạng này kéo dài khoảng vài giây đến vài phút, kèm theo buồn nôn.

  • Bệnh Meniere: chóng mặt ngoại biên gây ra bởi bệnh Meniere thường khá nặng, diễn ra trong và giờ cho đến vài ngày, có kèm theo biểu hiện nôn mửa, suy giảm thính lực dài hạn.

3.2. Chóng mặt trung ương

Khác với nhóm chóng mặt ngoại biên, chóng mặt trung ương là nhóm các bệnh gây nên bởi những bất thường trong não bộ, phổ biến nhất là tiểu não - cơ quan này có chức năng giữ thăng bằng cho cơ thể. 

Một số bệnh lý cụ thể gây ra tình trạng chóng mặt trung ương gồm có:

  • Đau đầu vận mạch hoặc đau đầu Migraine: bệnh xuất hiện nhiều ở người trẻ tuổi và nữ có xu hướng mắc bệnh nhiều hơn nam. Thêm nữa, còn có một số biểu hiện khác như đau nửa đầu dữ dội /đau kiểu mạch đập.

  • U não/u tiểu não gây rối loạn chức năng khiến cơ thể gặp bất thường khi di chuyển.

  • U thần kinh: khối u ở dây thần kinh thính giác nối từ tai lên não 

  • Tai biến mạch máu não: đây là nguyên nhân cực kỳ nguy hiểm cần được thăm khám sớm và loại trừ trước tiên khi triệu chứng này xảy ra ở người cao tuổi có các yếu tố như cao huyết áp, hút thuốc lá, rung nhĩ…

Những lưu ý dành cho người hay chóng mặt

Kết hợp với việc sử dụng thêm thuốc để chữa trị, người bệnh cần phải lưu ý những điểm sau trong sinh hoạt và ăn uống thường ngày để hỗ trợ giảm tần suất và mức độ của tình trạng chóng mặt:

  • Không nên thay đổi tư thế đột ngột mà cần từ từ chậm rãi để cơ thể thích nghi.

  • Nên tránh các hoạt động phải vận hành máy móc/xe cộ nếu đang gặp phải tình trạng chóng mặt.

  • Tránh xa rượu bia, hút thuốc lá và chất kích thích

  • Uống nhiều nước và bổ sung rau xanh hàng ngày.

  • Tránh các đồ ăn quá mặn/quá ngọt.

  • Thư giãn nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế căng thẳng, stress

  • Sử dụng thêm viên uống Gedächtnis Kapseln với thành phần chính là chiết xuất bạch quả, vitamin nhóm B, kẽm và iot giúp tăng cường lưu thông máu lên não, cải thiện tình trạng đau đầu chóng mặt, mất thăng bằng…

Tình trạng chóng mặt có thể xử lý được nếu người bệnh thăm khám và điều trị kịp thời, hiệu quả. Cùng đón đọc những bài viết hữu ích về sức khỏe trên Hà Lâm Pharma bạn nhé! Chúc bạn luôn vui vẻ, lạc quan, giàu sức khỏe.